Czy na siłowni powinien być AED?

Automatyczne defibrylatory zewnętrzne (AED) zazwyczaj kojarzą się z udzielaniem pierwszej pomocy osobom z problemami kardiologicznymi, często w starszym wieku. Z kolei siłownia wydaje się być miejscem skupiającym ludzi zdrowych i sprawnych fizycznie. W praktyce jednak nagłe zatrzymanie krążenia może zdarzyć się każdemu, nawet jeśli jest młody i wysportowany. Dotyka nawet zawodowych sportowców – jak w przypadku Christiana Eriksena, duńskiego piłkarza, który doznał NZK podczas jednego z meczów Euro 2020. Zawodnika udało się uratować dzięki szybkiej interwencji z użyciem znajdującego się na stadionie defibrylatora AED.

Z siłowni korzysta wielu amatorów aktywności fizycznej. Wielu z nich trenuje samodzielnie, nie będąc pod kontrolą lekarza bądź trenera. Aby przyjść w takie miejsce, nie trzeba mieć organizmu przebadanego w taki sposób, jak zawodowi sportowcy. Do tego dochodzi brak wiedzy na temat prawidłowego ćwiczenia oraz odpowiednich dla siebie obciążeń. W efekcie wiele osób trenuje zbyt długo i zbyt intensywnie. Może to prowadzić do sytuacji, w której na skutek nadmiernego wysiłku serce nie poradzi sobie z wytężoną pracą i po prostu się zatrzyma.

Czy AED na siłowni jest obowiązkowe?

Obecnie nie obowiązują żadne przepisy, które nakładałyby na siłownie obowiązek posiadania punkt pierwszej pomocy lub obecności osoby przeszkolonej w tym zakresie. Niestety, oznacza to, że AED na siłowni nie jest obowiązkowym elementem wyposażenia. Brak obowiązku nie oznacza jednak, że właściciel obiektu nie musi zadbać o bezpieczeństwo klientów. Wystarczy już jeden automatyczny defibrylator zewnętrzny na siłowni, umiejscowiony np. w pobliżu recepcji czy punktu ze środkami do dezynfekcji, by w nagłych wypadkach skutecznie zwiększyć szanse poszkodowanego na przeżycie.

Czytaj też: Jak wybrać najlepszy AED dla swojej firmy?

Kiedy należy użyć AED?

Aby wyjaśnić, kiedy należy użyć AED, należy przybliżyć, na czym polega defibrylacja. W prawidłowych warunkach serce posiada „naturalny rozrusznik”, czyli tzw. węzeł zatokowy, zlokalizowany w prawym przedsionku. Generuje on regularne impulsy elektryczne, które rozchodzą się po całym mięśniu sercowym, powodując rytmiczne skurcze przedsionków i komór.

Zaburzenia pracy węzła zatokowego prowadzą do generowania wielu impulsów, przez co poszczególne części pracują w nieskoordynowany sposób. Mowa wówczas o migotaniu komór lub częstoskurczu komorowym. Szybka i chaotyczna akcja serca sprawia, że nie jest w stanie ono efektywnie pompować krwi, co prowadzi do śmierci poszkodowanego. Defibrylacja polega na przepuszczeniu ładunku elektrycznego przez mięsień sercowy, co „resetuje” opisane struktury, umożliwiając przywrócenie prawidłowego rytmu serca.

Obsługa profesjonalnych urządzeń, stosowanych w medycynie ratunkowej, wymaga umiejętności rozpoznania aktywności serca, przy której można przystąpić do defibrylacji. Nie każdy rytm bowiem się do tego nadaje. Przykładowo, wbrew temu co możemy zobaczyć np. w popularnych serialach medycznych, defibrylacji nie stosuje się u pacjentów z asystolią.

Samodzielne rozpoznanie rytmu do defibrylacji wymaga jednak wiedzy i doświadczenia. Dlatego opracowane zostały automatyczne defibrylatory zewnętrzne (AED), które posiadają wbudowany instruktarz przygotowany w sposób zrozumiały dla osób bez wykształcenia medycznego. Po umieszczeniu specjalnych elektrod na klatce piersiowej urządzenie samo analizuje rytm serca i decyduje o przeprowadzeniu wyładowań. Oznacza to, że można – i należy – stosować je u każdej osoby, u której doszło do nagłego zatrzymania krążenia. Kluczowe jest przy tym dokładne przestrzeganie instrukcji. Jeśli AED stwierdzi, że danego rytmu serca nie można defibrylować, udzieli szczegółowych instrukcji dotyczących przeprowadzania resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

Czytaj też: AED – automatyczny defibrylator zewnętrzny

Nagłe zatrzymanie krążenia to stan bezpośrednio zagrażający życiu. W takich przypadkach liczy się każda sekunda – im szybciej zostanie udzielona odpowiednia pomoc, tym większe są szanse na przeżycie. Na przyjazd zespołu ratownictwa medycznego trzeba czekać przynajmniej kilka minut. Oznacza to, że prawidłowo przeprowadzona resuscytacja krążeniowo-oddechowa i skorzystanie ze znajdującego się na siłowni defibrylatora AED może być dla poszkodowanego jedynym ratunkiem.

Czytaj też: Defibrylator AED – sprzęt, który naprawdę ratuje życie

Warto również zadbać o odpowiednie przeszkolenie pracowników obiektu. Z myślą o tym w Centrum Ratownictwa stworzyliśmy specjalny kurs BLS-AED, którego uczestnicy dowiadują się, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy w przypadku zatrzymania krążenia. Uczymy również, jak działają defibrylatory AED i jak należy się nimi posługiwać. Taki kurs jest cenną inwestycją, dzięki której w razie potrzeby można skutecznie ratować życie.