Sezon narciarski to czas, w którym pasjonaci sportów zimowych mogą cieszyć się aktywnością na świeżym powietrzu. Należy jednak pamiętać, że tego typu aktywności niosą ze sobą również ryzyko urazów. Narty, snowboard czy inne pokrewne dyscypliny są niewątpliwie ekscytujące, ale jednocześnie wymagające. Niezależnie od doświadczenia, każda osoba korzystająca z atrakcji dostępnych na stoku powinna przestrzegać zasad bezpieczeństwa, by zminimalizować ryzyko groźnych wypadków. Dlatego szczególnie ważna jest świadomość dotycząca bezpieczeństwa na stoku, typowych kontuzji na nartach oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Podstawowe zasady bezpieczeństwa na stoku narciarskim
Noszenie kasku
Jednym z najistotniejszych elementów ochrony zdrowia narciarzy jest noszenie kasku. Warto go stosować nie tylko w krajach, w których jest on wymagany. Dobrze dobrany kask skutecznie chroni przed urazami głowy oraz ich poważnymi konsekwencjami. Należy przy tym pamiętać, że powinien być on dobrze dopasowany do głowy – wygodny i ani za luźny, ani za ciasny.
Odpowiednie dostosowanie sprzętu
Odpowiedni sprzęt narciarski to kolejny element ważny dla bezpieczeństwa na stoku. Obejmuje to zarówno narty, snowboard, jak i buty narciarskie. Należy pamiętać, że sprzęt musi być dobrze dopasowany do umiejętności narciarza, jego wagi, wzrostu oraz stylu jazdy. Nieprawidłowo dobrany sprzęt może prowadzić do utraty kontroli nad nartami lub snowboardem, co zwiększa ryzyko upadku.
Zachowanie na stoku
Bezpieczna jazda na nartach to także przestrzeganie zasad dotyczących zachowania na trasach oraz pamiętanie o tym, czego nie robić na stoku. Szczególnie ważna jest jazda zgodnie z ruchem narciarskim oraz dostosowanie prędkości do własnych umiejętności i panujących warunków. Należy zawsze zwracać uwagę na innych narciarzy, unikać gwałtownych manewrów i nie wyprzedzać innych na wąskich odcinkach trasy.
Stosowanie regulaminu ośrodka narciarskiego
Każdy ośrodek narciarski posiada regulamin, którego przestrzeganie ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom zimowych sportów. Warto zapoznać się z tym, jakie zasady obowiązują na danym stoku narciarskim, aby uniknąć niepotrzebnych zagrożeń. W regulaminach zazwyczaj znajdują się informacje dotyczące zasad korzystania z wyciągów, oznaczeń tras, zasad poruszania się na stoku oraz zasad pierwszej pomocy w przypadku kontuzji na nartach.
Wzywanie służb ratunkowych w razie wypadku
W przypadku poważniejszego wypadku, niezależnie od tego, czy jest to złamanie, uraz głowy, czy inny poważny uraz, niezbędne jest bezzwłoczne wezwanie służb ratunkowych. Z tego powodu każdy narciarz i snowboardzista powinien znać numery alarmowe, lokalizację najbliższego punktu ratunkowego oraz być w stanie szybko przekazać niezbędne informacje na temat wypadku. Im szybciej służby ratunkowe zostaną poinformowane, tym większe są szanse na szybkie i skuteczne udzielenie pomocy medycznej.
Typowe kontuzje na stoku
Mimo przestrzegania zasad bezpieczeństwa na stoku wypadki mogą się po prostu zdarzyć. Kontuzje na nartach to różnorodne urazy, które mogą wynikać z upadków, zderzeń z innymi osobami, drzewami czy przeszkodami na stoku. Do najczęstszych urazów należą:
- Złamania – najczęściej kończyn dolnych, w tym kości udowej, goleni i stopy, ale także kości ręki i nadgarstka w przypadku upadku na ręce;
- Skręcenia i zwichnięcia – mogą wystąpić zarówno w wyniku nieodpowiedniej techniki jazdy, jak i wykonywania nagłych manewrów, które gwałtownie zmieniają kąt ustawienia ciała. Skręcenie lub zwichnięcie stawu wiąże się z bólem, obrzękiem, a w niektórych przypadkach również z ograniczeniem ruchomości;
- Urazy głowy – najczęściej będące skutkiem upadków, szczególnie na twardą nawierzchnię. Ich skutkami mogą być m.in. pęknięcia kości czaszki, stłuczenia czy wstrząśnienie mózgu. Należy przy tym pamiętać, że noszenie kasku nie eliminuje całkowicie ryzyka;
- Urazy kręgosłupa – są to jedne z najcięższych urazów, które mogą wystąpić w wyniku upadków na stoku. Przemieszczone kręgi, zwichnięcia kręgosłupa czy urazy rdzenia kręgowego mogą prowadzić do paraliżu, uszkodzenia nerwów lub innych trwałych uszkodzeń.
Rola przygotowania kondycyjnego
Bezpieczeństwo na stoku nie zależy tylko od przestrzegania zasad i stosowania sprzętu ochronnego. Istotnym czynnikiem pozwalającym uniknąć kontuzji na nartach jest odpowiednie przygotowanie kondycyjne przed sezonem. Narciarze i snowboardziści, którzy regularnie dbają o kondycję fizyczną, zwiększają siłę mięśniową, równowagę oraz koordynację ruchów. Dobre przygotowanie kondycyjne pozwala na lepszą kontrolę nad ciałem podczas jazdy, co zmniejsza ryzyko kontuzji na nartach.
Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na stoku zapobiega poważnym wypadkom i kontuzjom
Szczególnie ważne jest odpowiednie dopasowanie sprzętu i kasku oraz stosowanie się do regulaminu ośrodka narciarskiego. Warto również zadbać o odpowiednie przygotowanie na wypadek konieczności udzielenia pierwszej pomocy na stoku narciarskim. Dlatego zachęcamy do skorzystania z oferty Centrum Ratownictwa i wzięcia udziału w szkoleniach takich jak kurs pierwszej pomocy czy kurs KPP. Należy pamiętać, że odpowiedzialne podejście do jazdy na nartach to podstawa zarówno własnego bezpieczeństwa podczas ferii, jak i innych uczestników zimowej zabawy.