Dlaczego „Folia życia”
Na koc ratunkowy często używa się określenia „folia życia”. I jest to definicja niezwykle trafna, gdyż w ekstremalnych sytuacjach taka płachta faktycznie może uratować życie.
Co to jest folia życia? To cienka płachta wykonana z metalizowanego tworzywa – polipropylenu, z jednej strony pokryta warstwą srebrną, a z drugiej złotą. Jak wiele współczesnych „cudów techniki” i ten zawdzięczamy NASA. Czy wiesz, co oznacza skrót folia NRC? Pomysł powstał w National Research Center w USA i dlatego używa się czasami akronimu NRC.
Metalizowana folia polipropylenowa została zaprojektowana jako materiał wykorzystywany kosmicznych sondach, ponieważ odbija nawet 80% promieniowania podczerwonego, zapobiega więc nadmiernemu nagrzewaniu się elementów chronionych przez folię. Oczywiście wynalazek ten szybko znalazł zastosowanie w życiu codziennym. W ratownictwie folia stosowana jest przede wszystkim ze względu na jej właściwości zmniejszające wychładzanie organizmu w mechanizmie konwekcji. Co ważne – folia NRC nie ogrzewa, a jedynie zapobiega utracie ciepła lub jego absorpcji.
Folia życia – którą stroną?
Wiedząc już, co to jest i jak działa folia NRC, odpowiedzmy sobie na pytanie, które zaprząta wiele osób: którą stroną owinąć poszkodowanego? Strony są dwie – złota i srebrna, co wśród laików często prowadzi do niepewności, jak używać koca ratunkowego.
Wbrew pozorom sprawa jest bardzo prosta. Tak naprawdę nie ma znaczenia, której strony użyjemy. Ogólna zasada mówi, że stroną srebrną do ciała pacjenta owijamy, by zabezpieczyć go przed wychłodzeniem, natomiast stroną srebrną na zewnątrz, by nie dopuścić do przegrzania. Prawda jest jednak taka, że różnice te są zbyt małe, by miały znaczenie, a ważniejsze jest samo zastosowanie folii.
Warto jednak zapamiętać, że strona złota jest widoczna na śniegu, więc powinna być na zewnątrz dla zapewnienia lepszej widoczności, a strona srebrna (niewidoczna na śniegu) powinna być zwrócona w stronę ciała pacjenta poszkodowanego, co będzie miało znaczenie np. w złych warunkach pogodowych czy oświetleniowych.
Dlaczego folia NRC to za mało w hipotermii?
Tak jak pisaliśmy wyżej, sama folia nie grzeje, a jedynie ogranicza utratę ciepła z organizmu. Ograniczenie to jednak też nie jest całkowite, dlatego rozbieranie poszkodowanego do naga w warunkach hipotermii i okrywanie go samą folią też nie jest dobrym pomysłem. Termoizolacja powinna obejmować grube, suche i wielowarstwowe okrycie o wysokiej termoizolacyjności. Może być to na przykład warstwa ubrań (koniecznie suchych!), czy koc. Na koniec folią NRC należy okryć całego pacjenta, zawijając go szczelnie, a nie tylko go okrywając.
Jeżeli poszkodowany jest zbyt wyziębiony, samo okrycie nie będzie efektywne, dlatego należy wdrożyć działania mające na celu podniesienie temperatury wewnętrznej organizmu.
Folia ratunkowa NRC – inne zastosowania
Folia NRC ze względu na uniwersalność może być stosowana w wielu sytuacjach, nie tylko w tych ekstremalnych. Często używana jest na przykład przez sportowców, w celu zapobieżenia wychłodzeniu po lub przed zawodami. Złota strona jest widoczna z daleka i odblaskowa, może być więc wykorzystywana jako oznaczenie dla ratowników, by łatwiej dotarli do poszkodowanego; folia jest też nieprzemakalna, więc w niektórych sytuacjach może być używana jako prowizoryczne zabezpieczenie przed przemoczeniem.
Koc ratunkowy bywa stosowany do ochrony przed promieniowaniem słonecznym i przegrzaniem, zwłaszcza w sytuacji hipertermii i ochrony przed udarem słonecznym. Okrycie poszkodowanego tak, żeby srebrna strona była na wierzchu spowoduje odbijanie się promieni słonecznych, przez co organizm nie będzie tak szybko się nagrzewał. Szczególnie ważne jest, aby przed przegrzaniem ochronić głowę.
Znaczenie ma też aspekt psychologiczny stosowania folii życia – już samo osłonięcie poszkodowanego folią np. przed wzrokiem przechodniów może poprawić jego komfort psychiczny i zwiększyć poczucie bezpieczeństwa.
Folia ratunkowa NRC jest więc niezwykle uniwersalnym i użytecznym akcesorium, wykorzystywanym nie tylko w ratownictwie. Obowiązkowo powinna znaleźć się w składzie apteczki pierwszej pomocy, warto ją też mieć gdzieś w plecaku na wszelki wypadek, chociażby wybierając się na pieszą wędrówkę, na plażę, czy nad wodę. Nigdy nie wiesz, kiedy okaże się przydatna. Czasami wyratuje Cię z opresji i niekomfortowej sytuacji, a czasami może uratować życie.
Koc termiczny znajdziesz w sklepie Centrum Ratownictwa. Możesz wyposażyć się też we w pełni skompletowane apteczki pierwszej pomocy oraz inny sprzęt ratowniczy.