Czym jest hipotermia?

Hipotermia to sytuacja, w której spada temperatura naszego ciała z powodu utraty równowagi między produkcją a oddawaniem ciepła. Obniżenie temperatury centralnej naszego organizmu ma wpływ na wiele podstawowych procesów życiowych, a brak możliwości przywrócenia normotermii może doprowadzić do ustania funkcji życiowych.

Stałocieplność, czyli zdolność do utrzymywania stałej temperatury, to fantastyczny wynalazek ewolucyjny, który pozwala nam pracować w różnych warunkach środowiskowych. Jednak ta elastyczność termiczna może zostać zakłócona – organizm ludzki może się albo nadmiernie nagrzać, albo wychłodzić. Wychłodzenie organizmu, zwane jest hipotermią pierwotną lub przypadkową. Jednym z czynników szczególnie wychładzających są podmuchy wiatru, które odrywają od ciała cząstki ciepła i przez to zdecydowanie przyspieszają jego utratę.

Jak zapobiegać i co zrobić w sytuacji wychłodzenia organizmu?

W sytuacji zagrożenia wychłodzeniem nasz organizm podejmuje szereg działań obronnych. Należą do nich między innymi działania posturalne, reakcje fizjologiczne oraz podejmowane działania obronne, tekstylne. Jeżeli jednak nasze mechanizmy obronne zostaną wyczerpane, rozpocznie się nieuchronna utrata temperatury. Drogi, którymi tracimy temperaturę to:

Aby sprawdzić, ile ciepła straciliśmy należy posłużyć się skalą hipotermii. W pierwszej pomocy najprostszą i najłatwiejszą do zastosowania jest skala oparta o objawy, występujące u naszego poszkodowanego. Jest to szwajcarska skala oceny hipotermii, składająca się z czterech stopni.

Pierwszy stopień szwajcarskiej oceny hipotermii

- Pacjent jest przytomny i zorientowany,

- Ma silne drżenia mięśniowe i jest mu zimno.

Drugi stopień szwajcarskiej oceny hipotermii

- Pacjent jest podsypiający i ma zaburzenia świadomości,

- Drżenia ustały,

Jest to już SYTUACJA ZAGRAŻAJĄCA ŻYCIU!

Trzeci stopień szwajcarskiej oceny hipotermii

- Pacjent jest nieprzytomny, ale oddychający wolno i płytko,

- Jego procesy życiowe zwalniają.

Czwarty stopień szwajcarskiej oceny hipotermii

- Następuje zatrzymanie krążenia, wynikające z wychłodzenia organizmu.

Co możemy zrobić dla poszkodowanego w ramach pierwszej pomocy?

Najważniejszą sprawą jest ocena parametrów życiowych poszkodowanego. Jeśli podejrzewamy, że nieprzytomny pacjent jest wychłodzony należy co minutę sprawdzać czy oddycha. Nawet jeśli wydaje nam się, że jest to pierwszy stopień hipotermii, sprawą konieczną jest wezwanie pomocy. Bardzo łatwo jest w takiej sytuacji przecenić swoje możliwości i nie docenić powagi sytuacji. Dlatego należałoby zaalarmować! Jest to bardzo ważny element całego łańcucha przeżycia.

Kolejnym krokiem, jaki należy podjąć jest ograniczenie utraty ciepła. W związku z tym powinno się odizolować pokrzywdzonego od wiatru, opadu śniegu, czy od kondukcji. Dostarczenie i zatrzymanie własnego ciepła będzie możliwe poprzez zapakowanie poszkodowanego w jak największą liczbę warstw.

Na pierwszą warstwę idealna jest folia metalizowana, która ma zabezpieczyć poszkodowanego przed promieniowaniem i ograniczyć dalszą konwekcję. Drugą warstwą ochronną może być lekki, turystyczny śpiwór, który ma za zadanie jeszcze mocniej izolować poszkodowanego i zatrzymać jego ciepło. Kolejna to koc ratunkowo-awaryjny posiadający w środku powierzchnię metalizowaną, aby zabezpieczyć chorego przed przewianiem i utratą ciepła drogą promieniowania. Folia metalizowana może posłużyć również jako warstwa awaryjna. Ochroni ona poszkodowanego przed działaniem wilgoci.

Należy pamiętać, że nawet 4 warstwy mogą być niewystarczające, ponieważ może okazać się, że stan poszkodowanego jest na tyle poważny, że wymaga on aktywnego ogrzewania. Należałoby wyposażyć się w dodatkowe elementy grzewcze, takie jak pakiety chemiczne lub inne urządzenia dostarczające ciepło.

Najważniejszymi działaniami prewencyjnymi w tym zakresie jest:

1. Odpowiednio dobrana odzież

2. Unikanie przemęczenia i wyczerpania energetycznego

3. Unikanie przegrzania i przepocenie ubrań zgodnie z zasadą- „If you wet you are dead”

4. Nawodnienie

5. Właściwa dla warunków ilości kalorii

Jeżeli jednak staniesz w obliczu akcji ratowniczej lub autoratowniczej pamiętaj, że łatwo przecenić swoje umiejętności i nie docenić powagi sytuacji.

Nie lekceważ objawów hipotermii nawet łagodnej działaj jak W.I.L.K!

Wezwij pomoc,

Izoluj od zimna,

Lecz urazy,

Kontroluj parametry.

Wiedza dotycząca hipotermii jest bardzo obszerna, a opisane działania mają na celu zaznajomienie z podstawowymi zasadami walki z hipotermią. Hipotermia dotyczy nie tylko gór i zimy. Może występować przez cały rok, w różnych miejscach. Narażone na hipotermię są osoby samotne, wykluczone społecznie lub bezdomne. Dlatego tak bardzo ważna jest REAKCJA. Poprzez udzielenie pomocy lub skontaktowanie się z numerem 112. Pogotowie ratunkowe dotrze i udzieli poszkodowanemu pomocy na czas.

Jeśli chcą Państwo pogłębić swoją wiedzę na temat hipotermii, nasz kurs Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy najlepiej przygotowuje do działania w sytuacjach zagrożenia ludzkiego życia i zdrowia. Dla osób, które zapiszą się na kurs KPP z drugą osobą, jest przewidziana zniżka! Zapraszamy do udziału!