Kto jest najbardziej narażony na wychłodzenie?

Niektóre grupy społeczne są bardziej narażone na ryzyko hipotermii niż inne:

• Osoby w kryzysie bezdomności – brak schronienia i odpowiedniej odzieży sprawia, że są szczególnie podatne na działanie niskich temperatur,
• Seniorzy – starszy wiek wiąże się z mniejszą zdolnością organizmu do utrzymywania ciepła. W ich przypadku ryzyko hipotermii wzrasta także w źle ogrzewanych mieszkaniach,
• Osoby pod wpływem alkoholu – alkohol daje złudne uczucie ciepła, jednocześnie powodując szybszą utratę ciepła przez skórę.
• Dzieci – małe dzieci szybko tracą ciepło i często nie są w stanie zgłosić, że jest im zimno.
• Osoby chore i osłabione – choroby przewlekłe, niedożywienie czy skrajne zmęczenie również zwiększają podatność na wychłodzenie.

Jak rozpoznać osobę w stanie wychłodzenia?

Osoby wychłodzone nie zawsze proszą o pomoc. Często można jednak zauważyć objawy, które wskazują na hipotermię:

• wyraźne drżenie ciała, które jest naturalnym mechanizmem ogrzewania,
• dezorientacja lub zaburzenia mowy,
• zmęczenie, senność lub apatia,
• bladość skóry, często z sinymi plamami,
• spowolniona reakcja na bodźce.

Jeśli zauważysz osobę z takimi objawami, warto działać od razu. Z każdą minutą wychłodzenie organizmu postępuje, a powrót do normalnej temperatury ciała staje się trudniejszy.

Małe gesty, które mogą uratować życie

Nie każdy z nas jest ratownikiem medycznym, ale każdy może pomóc osobie zagrożonej hipotermią.

Najważniejsze jest szybkie wezwanie służb ratunkowych poprzez zadzwonienie na numer 112. Informując służby o osobie potrzebującej pomocy, przyspieszasz interwencję profesjonalistów.

Jeśli to możliwe, zaproś osobę zagrożoną do ciepłego miejsca. Nawet kilkanaście minut w ogrzewanym pomieszczeniu może pomóc ustabilizować temperaturę ciała.

W podniesieniu temperatury ciała pomóc mogą także ciepłe napoje lub zupa. Ważne, aby nie podawać alkoholu, który daje przelotne poczucie rozgrzania, ale w praktyce tylko pogłębia wychłodzenie.

Jeśli osoba pozostaje na zewnątrz, warto zapewnić jej dodatkową ochronę przed zimnem. Ciepły koc, folia NRC lub dodatkowe warstwy ubrań mogą znacząco poprawić jej sytuację. Jeśli osoba wychłodzona jest nieprzytomna, należy przystąpić do udzielania pierwszej pomocy zgodnie z algorytmem BLS.

W wielu miastach działają noclegownie i schroniska, które zimą przyjmują osoby w kryzysie bezdomności. Możesz podać adres takiego miejsca lub skontaktować się z odpowiednimi służbami miejskimi, które pomogą w transporcie.

Dlaczego ludzie nie reagują?

Mimo że hipotermia jest groźna i stosunkowo łatwo jej zapobiegać, wiele osób wciąż unika udzielania pomocy potrzebującym. Oto najczęstsze powody:

• Brak wiedzy – nie każdy wie, jak udzielić pomocy w takiej sytuacji.
• Strach przed zaangażowaniem – obawa przed agresją ze strony osoby pod wpływem alkoholu lub przed odpowiedzialnością.
• Znieczulica społeczna – przekonanie, że „to nie moja sprawa” lub że ktoś inny już zareagował.

Przezwyciężenie tych barier zaczyna się od edukacji i zwiększania świadomości. Każdy gest, nawet najmniejszy, ma znaczenie i może pomóc uratować życie.

Długofalowe działania – jak wspólnie zapobiegać wychłodzeniom?

Oprócz natychmiastowych działań istnieją również sposoby na długofalową pomoc osobom zagrożonym hipotermią:

• Wsparcie organizacji pomocowych – wiele fundacji i stowarzyszeń, takich jak Caritas czy PCK, organizuje zbiórki ciepłej odzieży, koców czy środków finansowych na pomoc osobom w kryzysie bezdomności.
• Zgłaszanie potrzebujących – w okresie zimowym warto sygnalizować obecność osób przebywających na zewnątrz do lokalnych ośrodków pomocy społecznej, które mogą zapewnić schronienie i ciepłe posiłki.
• Edukacja społeczna – organizowanie kampanii informacyjnych na temat hipotermii i prostych sposobów udzielania pomocy może zwiększyć świadomość społeczną i zachęcić do działania.
• Kursy pierwszej pomocy – inwestowanie w szkolenia takie jak kurs pierwszej pomocy Centrum Ratownictwa uczą skutecznego postępowania przy hipotermii i innych stanach zagrożenia życia.

Zima to trudny czas dla wielu osób, zwłaszcza tych najbardziej narażonych na wychłodzenie. W tym okresie szczególnie ważne jest poczucie odpowiedzialności społecznej. Nie odwracaj wzroku, gdy widzisz kogoś w potrzebie. Pamiętaj, że każdy z nas ma moc, by uratować życie. Prosty gest, taki jak podanie kubka ciepłej herbaty, okrycie kocem czy wezwanie pomocy, może pomóc uratować czyjeś zdrowie lub życie. Razem możemy stworzyć bardziej bezpieczne i empatyczne otoczenie, w którym nikt nie zostaje pozostawiony sam w obliczu zagrożenia. Reaguj – to nic nie kosztuje, a może zmienić wszystko.