Jakie wypadki zdarzają się w pracach fizycznych?

Każdego roku w Polsce dochodzi do kilkudziesięciu tysięcy wypadków przy pracy. Duża część z nich dotyczy pracowników branży budowlanej i przemysłowej oraz magazynierów. Najczęstsze urazy, do jakich dochodzi podczas różnych rodzajów wypadków przy pracy fizycznej to:

• uszkodzenia skóry – to przede wszystkim otarcia, zadrapania i zranienia. Dochodzi do nich przy pracy z różnego typu narzędziami i materiałami, przez co wiele z nich może łatwo ulec zakażeniu. Dlatego nawet niewielkie rany wymagają odpowiedniego oczyszczenia i zabezpieczenia,
• urazy mięśniowo-szkieletowe – kontuzja w obrębie mięśni, stawów lub kręgosłupa to stosunkowo częsty uraz w pracy fizycznej. Przyczyną najczęściej jest dźwiganie ciężkich przedmiotów, wykonywanie powtarzalnych ruchów oraz brak przestrzegania zasad BHP,
• urazy oczu – dotyczy to szczególnie sytuacji, w których pracownik ma kontakt z pyłami, odpryskami lub chemikaliami mogącymi uszkodzić oczy,
• urazy głowy – najczęściej dochodzi do nich przy pracy na wysokości lub w miejscach, w których pracownicy są narażeni na uderzenie spadającymi przedmiotami. Tego typu wypadki w pracy mogą być bardzo niebezpieczne i stanowią potencjalne zagrożenie życia poszkodowanego.

Do kogo zgłosić wypadek w pracy?

Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy każdy pracownik ma obowiązek przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Oznacza to również obowiązek natychmiastowego poinformowania przełożonego o wypadku lub sytuacji stanowiącej zagrożenie dla życia lub zdrowia osób przebywających na terenie zakładu.

Z kolei pracodawca ma obowiązek prowadzenia rejestru wypadków w pracy. W przypadku takiego zdarzenia musi on też: podjąć niezbędne działania mające na celu ograniczenie lub wyeliminowanie zagrożenia, zadbać o to, by poszkodowanym została udzielona pierwsza pomoc, ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, zastosować procedury i środki mające na celu zapobieganie wystąpieniu podobnych zdarzeń w przyszłości, * zawiadomić o wypadku odpowiednie organy.

Każdy wypadek przy pracy fizycznej musi być niezwłocznie zgłoszony do właściwego dla miejsca zdarzenia inspektora Państwowej Inspekcji Pracy. Konieczne bywa także powiadomienie prokuratora, jeśli doszło do ciężkiego, śmiertelnego lub zbiorowego wypadku.

Czy warto zgłosić wypadek w pracy?

W przypadku ciężkich, śmiertelnych lub zbiorowych wypadków w pracy powiadomienie wymienionych organów jest obowiązkiem pracodawcy. Jego zaniechanie stanowi wykroczenie z art. 283 § 2 pkt 6 Kodeksu Pracy i jest zagrożone karą.

Apteczka firmowa – podstawa bezpieczeństwa

W sytuacjach takich jak wypadek przy pracy fizycznej pierwsza pomoc może wiązać się z koniecznością podejmowania różnego typu działań. Dużą pomocą jest odpowiednio wyposażona apteczka firmowa, dostosowana do specyfiki pracy w danym miejscu. Do podstawowych elementów, jakie powinny się w niej znaleźć, należą:

• opatrunki – bandaże, opaski elastyczne, plastry i inne materiały opatrunkowe,
• płyn do przepłukiwania oczu (np. roztwór soli fizjologicznej) – zwłaszcza tam, gdzie pracownicy są narażeni na kontakt z pyłami czy chemikaliami,
• rękawiczki jednorazowe,
• koc ratunkowy (folia NRC),
• nożyczki,
• szyny lub inne akcesoria przeznaczone do unieruchamiania złamanych kończyn,
• instrukcja udzielania pierwszej pomocy.

Warto podkreślić, że w ogólnodostępnej apteczce nie należy umieszczać leków, również przeciwbólowych. Użycie ich w niewłaściwy sposób może bowiem prowadzić do pogorszenia się stanu poszkodowanego. W dodatku nigdy nie można mieć pewności, że dana osoba nie jest na żaden lek uczulona.

Apteczkę można skomponować samodzielnie, we współpracy ze specjalistą BHP lub lekarzem medycyny pracy. Jest to jednak dość trudne zadanie. Dlatego warto skorzystać z wygodnej i sprawdzonej opcji, jaką są apteczki modułowe dostępne w sklepie Centrum Ratownictwa. To zestawy opracowane przez specjalistów z zakresu medycyny ratunkowej i BHP, przygotowane z myślą o różnych sytuacjach. Podczas wypadków przy pracy fizycznej szczególnie dobrze sprawdzają się takie moduły jak „Produkcja”, „Złamania” i „Zranienia”.

Zarówno w przypadku samodzielnie skompletowanej, jak i gotowej apteczki, należy dbać o to, by była zawsze gotowa do użycia. Dlatego konieczne jest regularne sprawdzanie jej zawartości oraz uzupełnianie lub wymiana zużytych bądź przeterminowanych elementów. Dodatkowo trzeba zadbać o odpowiednie przeszkolenie wszystkich pracowników w zakresie korzystania z zestawu ratunkowego. Szkolenie z pierwszej pomocy dla firm organizowane przez Centrum Ratownictwa stanowi idealną okazję, by zapoznać personel z wyposażeniem apteczek; jest też niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom wykonującym prace fizyczne. To inwestycja, która powinna być priorytetem dla każdego odpowiedzialnego pracodawcy.

Bibliografia: Wypadek – co robić?, Państwowa Inspekcja Pracy, dost. 20.07.2023;