Dobra apteczka przenośna to apteczka z wyposażeniem
Jeszcze kilka lat temu sytuacja na rynku apteczek była zupełnie inna niż obecnie. Zestawy były bardzo proste, niezbyt dobrze wyposażone i niestety zdarzało się, że w sytuacjach awaryjnych nie zdawały egzaminu. Na szczęście czasy, kiedy znajdowały się tam tylko plastry, woda utleniona i kilka bandaży, minęły i wiele wskazuje na to, że już nie wrócą.
Polacy dość szybko nauczyli się wyboru apteczek pierwszej pomocy, które łączą atrakcyjną cenę z wyposażeniem, które jest dobrane w taki sposób, aby można było szybko udzielić pomocy poszkodowanej. Co ważne, wypadek - czy to w domu, czy w miejscu pracy - także jest postrzegany inaczej niż kilka lat temu.
Dziś potrafimy już wyposażyć apteczkę pierwszej pomocy nie tylko w taki sposób, aby sprawdziła się ona przy zacięciu nożem, ale i w sytuacji, kiedy zdarzy się poparzenie czy wyziębienie organizmu. Należy pamiętać o tym, że zawartość apteczki do domu może znacząco różnić się od jej odpowiednika z zakładu pracy czy od apteczki podróżnej.
Wymogi dla apteczek w Polsce i Unii Europejskiej
Przede wszystkim trzeba pamiętać o tym, że apteczki są obwarowane przepisami prawa w miejscu pracy. To, na jaką apteczkę zdecydujemy się w domu, to nasza prywatna sprawa. Dobrą praktyką jest jednak możliwie jak najszersze jej wyposażenie.
Przepisy dla zakładów pracy reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 z późniejszymi zmianami. W dużym skrócie to właśnie przepisy BHP stanowią dokument nadrzędny. Przedsiębiorcy są też zobligowani do respektowania Kodeksu Pracy.
W Polsce nie istnieją dokładne wytyczne co do wyposażenia apteczki pierwszej pomocy. Wiemy jednak, że środki niezbędne do udzielenia pomocy przedmedycznej trzeba dostosować w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa. Inaczej powinna być wyposażona apteczka dla pracowników adminstracyjnych, a inaczej dla pracowników produkcyji.
Wynika to z wielu czynników zewnętrznych, a także oceny ryzyka zagrożeń, jakie obowiązują na danym stanowisku. Mówiąc wprost, księgowa ma mniejsze szanse na wystąpienie w pracy urazu mechanicznego, niż pracownik fizyczny pracujący z maszynami, czy to na taśmie, czy na przykład na budowie.
Od kilku lat w branży funkcjonuje domniemanie zgodności z normą DIN 13157. Jest to norma wywodząca się z Niemiec, jednak jest ona honorowana przez zdecydowaną większość państw w Europie. Jeśli poszukujecie apteczki, która z powodzeniem przejdzie kontrolę w firmie, jak i w samochodzie, gdy będziecie w delegacji lub na wakacjach, warto kierować się właśnie tą normą.
Można powiedzieć, że jeśli wyposażenie apteczek zgodnych z normami europejskimi, bez względu na specyfikę samego produktu powinno być zgodne właśnie z normą DIN. Nawet jeśli dane państwo członkowskie Unii Europejskiej ma swoje własne standardy w zakresie wyposażenia apteczek przenośnych, to DIN 13 157 jest raczej honorowanym standardem. Jeśli Twoja firma zajmuje się na przykład spedycją i podróżuje na stałej trasie Polska - Niemcy - Francja, warto zapoznać się jeszcze z przepisami, jakie mogą być wymagane przez rząd w Paryżu.
Co powinno znaleźć się na wyposażeniu apteczki w firmie?
Jak sugerowaliśmy już wcześniej, trudno o jednoznaczną odpowiedź na to pytanie. Inaczej powinna być wyposażona apteczka dla małej firmy, a inaczej dla wielkiego zakładu produkcyjnego. Mimo wszystko można doszukiwać się wielu wspólnych mianowników, które dobrze sprawdzą się w niemal każdych warunkach pracy.
Zanim jednak zabierzemy się na wybór środków bezpieczeństwa, bandaży czy koców termoizolacyjnych, trzeba wybrać dla naszej apteczki odpowiednie miejsce. Musi być ona widoczna dla pracowników. Wskazane jest, aby każdy miał do niej szybki i nieskrępowany dostęp.
W wielu zakładach pracy wciąż można spotkać apteczki zamykane na zamek, do których dostęp ma tylko kierownik zmiany. To zła praktyka, która opiera się na braku zaufania do załogi. Ponadto, jeśli zdarzy się wypadek, a przełożonego nie będzie akurat na miejscu, to dostęp do środków pierwszej pomocy będzie utrudniony. Jeśli to nieduże skaleczenie, to poszkodowany może poczekać, jednak trzeba wyjść z założenia, że lepiej spodziewać się skomplikowanego wypadku, gdzie czas odgrywa kluczową rolę w walce o ludzkie życie.
Apteczka ścienna musi być też odpowiednio oznaczona. Powinien na niej znajdować się biały krzyż na zielonym tle. W dużych zakładach pracy, na przykład w halach magazynowych, dobrą praktyką jest oznaczenie kierunku, w którym należy się udać, by szybko dotrzeć do najbliższego punktu ze środkami pierwszej pomocy. W obliczu wypadku ludzie często panikują i zapominają o informacjach ze szkolenia pierwszej pomocy. Nieduży znak z ikoną zielonego krzyża na białym tle pozwoli im umiejętnie reagować w razie wypadku.
Bez względu na rodzaj zakładu pracy, absolutnym „must-have” są opatrunki, kompresy, różne rodzaje plastrów i bandaży oraz certyfikowane rękawiczki. Te ostatnie mają szczególne znaczenie. W czasie udzielania pierwszej pomocy stanowią jedyną barierę oddzielającą udzielającego pomocy od krwi poszkodowanego. Nie zawsze wiemy, czy osoba, jaką trzeba ratować, jest w pełni zdrowa, a trzeba też pamiętać o swoim bezpieczeństwie.
Z tego samego powodu coraz częściej spotyka się ustniki, które mogą być niezwykle przydatne podczas prowadzenia resuscytacji. W tym miejscu trzeba pamiętać o tym, że w myśl obowiązujących przepisów prawa na terenie Polski, każdy jest zobowiązany do udzielenia pomocy, jeśli jest świadkiem wypadku. Reguluje to artykuł 162 Kodeksu Karnego, a maksymalny wymiar kary, jaki przewiduje ustawodawca za nie udzielenie jakiejkolwiek formy pomocy, to pozbawienie wolności na okres trzech lat.
Podczas udzielania pomocy ważne jest wykonanie odpowiednich czynności w dobrej kolejności. Często działamy w stresie, dlatego obowiązkowym elementem wyposażenia apteczki powinna być też instrukcja pierwszej pomocy. Nawet kilka ogólnych wskazówek co do pozycji bezpiecznej czy zasad obowiązujących przy resuscytacji może znacząco zwiększyć szanse na uratowanie czyjegoś życia. Jednak najlepiej aby jak najwięcej osób przeszło Kurs Pierwszej Pomocy lub nawet Kwalifikowany Kurs Pierwszej Pomocy. Wtedy możemy mieć pewność, że zrobią dobry użytek z wyposażenia każdej apteczki.
Co powinno znaleźć się w domowej apteczce?
Można powiedzieć, że „im więcej, tym lepiej”. Specyfika apteczki domowej różni się nieco od tej, jaką powinno się mieć w zakładzie pracy. Często znajdują się w niej nie tylko plastry czy bandaże opatrunkowe, ale i wiele użytecznych lekarstw.
Apteczka domowa nie jest obowiązkowa. Tym samym, nie jest ona obwarowana żadnymi precyzyjnymi przepisami prawa w Polsce. Oznacza to, że o nasze wspólne bezpieczeństwo możemy zadbać w sposób, jaki uznamy za optymalny z naszego punktu widzenia.
Często rezygnuje się z apteczki w rozumieniu przepisów o BHP na rzecz wydzielonej szafki czy szuflady, gdzie znajdują się wszystkie środki, jakie właściciel nieruchomości uzna za niezbędne. Jest to dobra praktyka, jednak trzeba pamiętać o okresowym przeglądzie lekarstw i środków pierwszej pomocy. Chodzi o to, aby te wciąż miały termin ważności na choćby kilka miesięcy.
Pomimo dowolności, jaka przysługuje nam w wyborze środków ochrony zdrowia w domu, zaleca się, aby nie zapomnieć o plastrach opatrunkowych, spirytusie salicylowym, opatrunkach na oparzenia czy kompresach i opaskach uciskowych oraz bandażach.
To w domu zwykle spędzamy czas, gdy jesteśmy chorzy. Właśnie w tym miejscu pojawiają się główne różnice między apteczką domową a firmową. Powinny znajdować się w niej leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, które będą dopasowane do naszych preferencji.
Dobrą praktyką jest poszerzenie apteczki o probiotyki, które wzmocnią układ pokarmowy podczas antybiotykoterapii oraz o węgiel medyczny. Jeśli mamy alergie pokarmowe lub sezonowe (na przykład na pyłki traw), należy poszerzyć zawartość apteczki o lekarstwa, które przepisze lekarz pierwszego kontaktu.
Dobra apteczka domowa powinna mieć na wyposażeniu zgodny z normami europejskimi termometr, ogólnodostępne środki na przeziębienie, wliczając w to grono także zestawy witamin - najczęściej z grupy C i D oraz leki, które przyjmujemy stale, na przykład w chorobach przewlekłych.
Dobrą praktyką jest takie umieszczenie apteczki, aby nie miały do niej dostępu małe dzieci. Można pomyśleć o pozostawieniu w ogólnodostępnym miejscu plastrów, jednak lekarstwa powinny być tylko w zasięgu osób dorosłych. Tak urządzona apteczka zapewne zaoszczędzi Wam wielu nocnych poszukiwań apteki całodobowej, efektem czego będziecie w stanie udzielić pierwszej pomocy zarówno sobie, jak i ważnym dla Was osobom w krótkim czasie.